Skip to main content
Bezpiecznie na stoku

Ubezpieczenia dla narciarzy: kompleksowy przewodnik po systemach ratownictwa w Europie

W wielu krajach europejskich koszty akcji ratowniczych w górach stanowią jeden z największych niespodziewanych wydatków dla turystów sportowych. Podczas gdy w Polsce ratownictwo górskie jest całkowicie bezpłatne i finansowane z budżetu państwa oraz Narodowego Funduszu Zdrowia, w Austrii, Słowacji, Czechach, Włoszech, Szwajcarii i Francji system jest fundamentalnie różny - większość krajów wymaga zapłaty za akcje ratownicze. 

Najgorszym odkryciem dla polskiego narciarza za granicą jest fakt, że Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) w żaden sposób nie pokrywa kosztów ratownictwa górskiego, co oznacza, że posiadanie tej karty wcale nie chroni turystów przed ogromnym finansowym zagrożeniem.

Piotr Burda i Jakub Burda
Ubezpieczenie prawie obowiązkowe / grafika generowana AI
Ubezpieczenie prawie obowiązkowe / grafika generowana AI

Artykuł zawiera linki do strony naszego partnera.

W artykule przedstawiam szczegółową analizę systemów ubezpieczeniowych w każdym z wyżej wymienionych siedmiu krajów, porównuje koszty akcji ratowniczych z i bez helikoptera, wyjaśniam warunki korzystania z EKUZ oraz omawiam krytyczną kwestię pokrycia ubezpieczeniowego przy wypadkach na zamkniętych trasach narciarskich.

Polska: bezpłatne ratownictwo i rola NFZ

W Polsce system ratownictwa górskiego jest wyjątkowy na skalę europejską. Wszyscy turyści, niezależnie od ich narodowości i posiadanego ubezpieczenia, mogą liczyć na całkowicie bezpłatne akcje ratunkowe prowadzone przez Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (GOPR) i Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe (TOPR). Koszty finansowane są z budżetu państwa i Narodowego Funduszu Zdrowia. Jednak warto wiedzieć, że samo uruchomienie akcji ratowniczej generuje znaczne koszty dla systemu. Godzina lotu śmigłowca to około 5 000 złotych, a transport ze stoku do szpitala wraz z kosztami materiałów opatrunkowych wynosi około 1 000 do 2 000 złotych. W sezonie zimowym w polskich Tatrach przeprowadzanych jest średnio kilkanaście akcji ratowniczych dziennie.​

Pomimo że ratownictwo jest bezpłatne, ubezpieczenie narciarskie turystyczne w Polsce nadal ma sens. Ubezpieczenie dodatkowe powinno pokrywać następstwa nieszczęśliwych wypadków (NNW), odpowiedzialność cywilną, ubezpieczenie sprzętu narciarskiego oraz koszty leczenia i rehabilitacji. 

Ciąg dalszy pod zdjęciami i reklamą

Austria: System Ryczałtów i Karty Ratownictwa na Stoku

Austria reprezentuje model, w którym ratownictwo górskie jest w pełni odpłatne, ale ośrodki narciarskie oferują karty ubezpieczenia i ratownictwa na stoku jako usługę dodatkową. Na przykład w ośrodku Sölden turyści mogą nabyć Slope Rescue Card za 4 euro dziennie (12 euro za 3-dniowy karnet), co obejmuje bezpłatne ratownictwo i opiekę na całym asekurowanym terenie ośrodka narciarskiego podczas regularnych operacji. W szczegółach działanie karty wygląda tak:

Slope Rescue Card obejmuje bezpłatną akcję ratunkową i opiekę nad poszkodowanym na całym zabezpieczonym terenie narciarskim Sölden i Gurgl podczas regularnego działania wyciągów. Transport przez służby ratownictwa narciarskiego do momentu przekazania poszkodowanego Czerwonemu Krzyżowi lub załodze śmigłowca ratunkowego również jest wliczony w zakres świadczeń. W zależności od potrzeb medycznych transport odbywa się przy użyciu noszy typu Akja lub Skidoo.
Jeśli konieczne jest użycie śmigłowca ratunkowego, koszty zostaną pokryte z karty ratowniczej tylko w przypadku, gdy nie istnieje inne ubezpieczenie ratunkowe (zasada subsydiarności).

Uwaga:

  • Koszty transportu ratunkowego realizowanego przez Czerwony Krzyż nie są wliczone i będą naliczane osobno.
  • Za pomoc w transporcie osób nieposzkodowanych medycznie pobierana jest opłata w wysokości 50 €, która nie jest objęta kartą ratowniczą. (żródło: Slope Rescue Card
  • Kup ubezpieczanie turystyczne  u naszego partnera.

Koszty dla osób bez karty są znaczne: 250 euro za podstawową opiekę i transport bez asysty medycznej oraz dodatkowe opłaty za transport helikopterem, których nie wlicza się w kartę. 

Typowa akcja ratunkowa w Austrii kosztuje około 10 000 złotych (ponad 2000 euro), a akcja poszukiwawcza może sięgać kilkunastu tysięcy euro.​

W Austrii turyści mogą również skorzystać z Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ), która pozwala na dostęp do podstawowych usług medycznych na takich samych zasadach, jakie obowiązują obywateli austriackich. Jednak EKUZ wyraźnie nie obejmuje kosztów ratownictwa, transportu medycznego do Polski ani większości usług medycznych, za które należy częściowo zapłacić z własnej kieszeni. Transport powrotny do Polski jest zazwyczaj opłacany przez pacjenta.

Słowacja: pełne koszty ratownictwa dla turystów

Słowacja należy do krajów, w których koszty ratownictwa górskiego są w całości ponoszone przez poszkodowanego, jeśli nie posiada on stosownego ubezpieczenia. Turyści są zobowiązani do pokrycia pełnych kosztów akcji ratowniczych. Przykładowe koszty dla słowackiego ratownictwa to: użycie helikoptera - około 5 000 złotych za godzinę, a całe akcje ratunkowe mogą kosztować od 2 000 do 5 000 euro

EKUZ w Słowacji zapewnia dostęp do podstawowych usług medycznych, ale ponownie - nie obejmuje kosztów ratownictwa. Dlatego ubezpieczenie turystyczne dedykowane dla Słowacji, które pokrywa minimum 30 000 do 40 000 złotych kosztów ratownictwa, jest praktycznie obowiązkowe dla narciarzy planujących wyjazd do tego kraju.

Czechy: system płatny dla obcokrajowców

W Czechach funkcjonuje interesujący dualizm: obywatele czescy są zwolnieni z ponoszenia kosztów ratownictwa górskiego, ale obcokrajowcy muszą płacić określone opłaty za transport i leczenie. Dla turystów polskich akcja ratunkowa jest zatem całkowicie odpłatna. Przykładowe koszty w Czechach to: transport ze stoku - około 4 000 złotych, użycie helikoptera - około 13 000 złotych za godzinę.​

Turystyczne ubezpieczenie z Czechami powinno zawierać co najmniej 30 000 do 40 000 złotych pokrycia kosztów ratownictwa. EKUZ pozwala na dostęp do podstawowych usług medycznych dla obcokrajowców, ale tak jak wszędzie - nie obejmuje samych kosztów ratownictwa.

Włochy: helikopter na minuty

We Włoszech ratownictwo górskie jest w pełni odpłatne. Istnieje specjalna usługa zwana elisoccorso (transport helikopterem), którą wyceniono na 115 euro za minutę, z maksymalnym ryczałtem wynoszącym 3 500 euro. Oznacza to, że sama godzina lotu helikoptera może kosztować nawet 6 900 euro, choć zwykle jest limitowana do 3 500 euro per akcja.​

Przewiezienie rannego narciarza ze stoku do szpitala we Włoszech kosztuje około 15 000 do 20 000 złotych

EKUZ pokrywa podstawową opiekę medyczną we włoskich placówkach publicznych, ale turystom polskim mogą być naliczone dodatkowe opłaty za usługi medyczne, które nie są finansowane przez  włoski odpowiednik NFZ.​

UWAGA: we Włoszech od kilku lat na stoku obowiązkowe jest ubezpieczenie OC. Za jego brak zapłacisz mandat.

Szwajcaria: najwyższe koszty i obowiązkowe ubezpieczenie

Szwajcaria ma reputację kraju o najwyższych kosztach ratownictwa górskiego w Europie. Ratownictwo górskie  nie jest bezpłatne - typowa akcja ratownicza kosztuje kilkaset franków szwajcarskich. Użycie helikoptera kosztuje około 100 franków szwajcarskich za minutę (około 100 euro), co w przeliczeniu na godzinę daje nawet 6 000 euro.​

Czy EKUZ działa w Szwajcarii? Praktyczny poradnik dla narciarzy i turystów

Tak, Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) jest ważna w Szwajcarii. Jako członek EFTA, Szwajcaria honoruje EKUZ na takich samych zasadach jak kraje UE. I podobnie jak w innych krajach daje nam prawo do podstawowej opieki zdrowotnej. Nie pokrywa kosztów ratownictwa w górach czy na stokach narciarskich.

Całą akcję ratunkową (wypadek na nartach, złamanie nogi, transport do szpitala i powrót do kraju) wyceniono na około 50 000 do 65 000 złotych. Ubezpieczenie turystyczne dedykowane dla Szwajcarii jest praktycznie obowiązkowe, zaś sumy gwarantowane powinny być nie niższe niż 30 000 do 40 000 euro

Francja: mieszany system i ubezpieczenia przez ośrodki

Francja ma najbardziej kompleksowy system, w którym odpowiedzialność za ratownictwo może być podzielona pomiędzy różne podmioty. Opatrzenie rannego narciarza na stoku we Francji kosztuje około 2 500 złotych. Jednak wiele francuskich ośrodków narciarskich oferuje ubezpieczenie ratownictwa przez ośrodek - turyści mogą nabyć ubezpieczenie związane z karnetem narciarskim, które obejmuje koszty ratownictwa i transportu do najbliższego ośrodka medycznego.​

Peloton de Gendarmerie de Haute-Montagne (PGHM) w Chamonix, czyli oficjalna jednostka francuskich żandarmów specjalizująca się w ratownictwie górskim, prowadzi akcje ratownicze w rejonie Mont Blanc. System francuski jest skomplikowany - część kosztów może być pokryta przez ubezpieczenie ośrodka, część przez ubezpieczenie turystyczne, a część musi opłacić turysta. 

EKUZ w Francji obejmuje podstawową opiekę medyczną w placówkach publicznych, ale turyści mogą ponosić częściowe lub całkowite koszty niektórych usług medycznych.

Porównanie systemów ratownictwa

ScenariuszPolskaAustriaSłowacjaCzechyWłochySzwajcariaFrancja
Zwykła akcja ratunkowaBezpłatna€250€2000-5000€3000-4000€3000-5000CHF 300-500€2500
Z helikopterem (1 godz.)Bezpłatna (~5000 zł)€5000-10000€5000/godz€13000/godz€3500 maxCHF 6000/godzZmienna
Transport do szpitalaBezpłatna
~2000 zł
€250-400Wliczone€3000-4000€15000-20000CHF 1500-3000Zmienna
Kompleksowa akcja (wypadek, transport, hospitalizacja)Bezpłatna~€7000~€10000~€15000~€20000CHF 15000-20000 (€15000-20000)~€10000

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ) - ograniczenia i warunki

EKUZ, znana również jako EHIC (European Health Insurance Card), to dokument pozwalający obywatelom krajów UE i EFTY na dostęp do podstawowych usług medycznych w ramach publicznych systemów opieki zdrowotnej w każdym z krajów członkowskich. Jednak karta ma krytyczne ograniczenia, z których najważniejszym jest fakt, że w żaden sposób nie pokrywa kosztów ratownictwa górskiego.​

Do czego uprawnia EKUZ:

  • Nagła pomoc medyczna w przypadku złamań, skręceń czy innych urazów

  • Transport do najbliższego szpitala publicznego jest zazwyczaj bezpłatny

  • Opieką medyczną objęte są osoby, które potrzebują nagłej pomocy

  • Karta obowiązuje w krajach UE oraz w Islandii, Liechtensteinie, Norwegii 

Jednakże niezawarte są:

  • Koszty ratownictwa górskiego, akcji poszukiwawczych i transportu ze stoku​

  • Transport medyczny helikopterem​

  • Wiele usług medycznych po hospitalizacji - turyści muszą częściowo lub całkowicie zapłacić za wizytę u specjalisty, pobyt w szpitalu, zakup leków​

  • Transport powrotny do Polski​

  • Usługi w placówkach medycznych prywatnych (chyba że zawarły umowę z systemem publicznym)​

Rekomendacja ekspertów jest jednoznaczna: EKUZ powinno się mieć zawsze, ale nigdy nie powinno być jedyną formą ochrony zdrowotnej za granicą. Duet EKUS i ubezpieczenia turystycznego dedykowanego dla wybranego kraju stanowi optymalną kombinację ochrony

EKUZ – co daje, czego nie obejmuje

Element ochronyZakres EKUZUwagi dla narciarzy
Ratownictwo górskie (Brak pokrycia – w większości krajów europejskich uznawane za świadczenie prywatneKonieczne dodatkowe ubezpieczenie z klauzulą kosztów ratownictwa
Transport śmigłowcem ze stokuBrak pokryciaNawet kilkanaście tysięcy złotych za jedną akcję – tylko polisa turystyczna zabezpiecza ten koszt
Podstawowe leczenie w publicznym szpitaluTak, na zasadach jak dla obywateli danego krajuMożliwe dopłaty własne, współpłacenie, dopłata za leki itp.
Transport medyczny do PolskiBrak pokryciaOrganizowany i opłacany samodzielnie lub przez komercyjne ubezpieczenie
Leczenie w prywatnych placówkachZazwyczaj nie, chyba że prywatna placówka ma umowę z systemem publicznymRyzyko bardzo wysokich rachunków bez dodatkowego ubezpieczenia

Ubezpieczenie Narciarskie Turystyczne a wypadki na zamkniętych trasach

Jednym z najczęstszych pytań jest: czy ubezpieczenie narciarskie turystyczne pokrywa koszty ratownictwa, gdy do wypadku dojdzie na zamkniętej trasie narciarskiej? Odpowiedź jest zdecydowanie NIE, ale z istotnymi wyjątkami

Ubezpieczenie narciarskie turystyczne standardowo pokrywa wypadki i urazy doznane podczas jazdy na nartach niezależnie od tego, czy trasa jest otwarta czy zamknięta. Jednak istnieje kilka scenariuszy, które mogą wpłynąć na zakres pokrycia:​

  1. Wypadek na czasowo zamkniętej trasie - jeśli trasa była otwarta w momencie wjazdu turysty, ale została zamknięta w wyniku pogorszenia się warunków (lawina, burza śnieżna), ubezpieczenie zazwyczaj pokrywa koszty ratownictwa, ponieważ turysta legalne wstąpił na trasę​

  2. Wypadek na trasie zamkniętej dla publiczności - jeśli turysta wstąpił na trasę oznakowan "zamknięte" lub "brak wejścia", ubezpieczyciel może kwestionować lub całkowicie odmówić pokrycia w zależności od warunków umowy. Niektóre polisy zawierają klauzule wykluczające pokrycie dla aktywności podejmowanych wbrew ostrzeżeniom lub regulaminom ośrodka​

  3. Wypadek poza wyznaczonymi trasami (freeride, skialpinizm) - tutaj sytuacja jest zupełnie inna. Większość ubezpieczeń narciarskich nie pokrywa wypadków poza oficjalnymi trasami bez dodatkowego rozszerzenia. Turyści planujący jazdę poza trasami muszą odkupić specjalne rozszerzenie, które zawiera wyraźne stwierdzenie o pokryciu dla outdoorowych aktywności narciarskich​

Najważniejsze przy wypadku na zamkniętej trasie jest szybkie powiadomienie ośrodka i ubezpieczyciela. Ubezpieczyciel będzie chciał przeanalizować, dlaczego turysta był na tej trasie i czy jego działania były rozumne. W większości przypadków, jeśli wypadek wynika z nieszczęścia, a nie celowego naruszenia regulaminu, ubezpieczyciel pokryje koszty ratownictwa.

Rekomendacje i podsumowanie

Kluczowe wnioski dla narciarzy podróżujących do siedmiu omówionych krajów:

  1. Nigdy nie licz wyłącznie na EKUZ - karta nie pokrywa najważniejszych kosztów, jakie mogą powstać przy wypadku w górach​

  2. Zawsze kupuj ubezpieczenie turystyczne dedykowane dla danego kraju - koszty ubezpieczenia (zazwyczaj 10-60 złotych za dzień) są "za darmo" w porównaniu do potencjalnych kosztów akcji ratowniczej (kilkadziesiąt tysięcy euro)

  3. Sumy gwarantowane powinny wynosić minimum 30 000 do 40 000 euro dla kosztów leczenia i ratownictwa

  4. Rozważ dodatkowe rozszerzenia dla aktywności poza trasami (freeride, skialpinizm), OC sportowe oraz ubezpieczenie sprzętu​

  5. W Austrii rozważ nabycie Slope Rescue Card lub jej odpowiednika - za 3-4 euro dziennie turyści uzyskują bezpłatne ratownictwo na terenie ośrodka - ważne w niektórych ośrodkach​

  6. Przeczytaj szczegółowe warunki polisy - szczególnie dotyczące wypadków na zamkniętych trasach, warunków pogodowych i odpowiedzialności ośrodka

  7. Noś EKUZ ze sobą - nawet jeśli nie pokrywa ratownictwa, pozwala na dostęp do publicznych usług medycznych na takich samych warunkach, jakie obowiązują obywateli danego kraju

Ubezpieczenie narciarskie turystyczne to inwestycja, która dla turystów planujących wyjazdy do Austrii, Słowacji, Czech, Włoch, Szwajcarii i Francji stanowi praktycznie obowiązkowy element przygotowania do wyprawy.

Koszty ratownictwa górskiego w tych krajach są tak wysokie, że brak ubezpieczenia może doprowadzić do finansowej katastrofy, która przeniesie się na lata lub w wypadku Twojej śmierci na Twoich najbliższych.

Artykuł zawiera linki do strony naszego partnera.


  • - Redaktor naczelny Piotr Burda
  • - Researcher Jakub Burda

Zobacz również