Zagrożenia pogodowe w górach
W tym artykule dowiesz się jakie są najbardziej niebezpieczne zagrożenia pogodowe występujące w górach. Czynniki które są opisane to wiatr, mgła, zimno, słońce, burza i pioruny.
WIATR - wiejący w górach z dość znaczną siłą powoduje obniżenie sprawności fizycznej organizmu, nieraz również psychofizycznej. Skutkiem działania wiatru jest utrata - wyższa niż normalnie - ciepła w organizmie ludzkim. Silny wiatr działa na sylwetkę ludzką, plecach, niesione narty jak żagiel powodujące utratę równowagi, a niekiedy może utrudniać oddychanie. Należy wtedy osłonić usta, ręką, szalikiem, chustką lecz nie odwracać się do wiatru plecami gdyż spowoduje to jeszcze większe trudności w oddychaniu.
MGŁA - w górach, zwłaszacza na otwartych halach utrudnia, często wręcz uniemożliwia orientację w terenie i ustalenie miejsca pobytu i dalszej drogi. Mgła rozprasza fale akustyczne powodując, że na stokach, kotlinach nawoływanie będzie bardzo słabo słyszalne, a ponadto może być odbierane mylnie, to znaczy nie z tego kierunku gdzie znajduje się nawołujący. Na terenach płaskich - podszczytowe płaskie hale - głos we mgle rozchodzi się z siłą zwielokrotnioną, powodując złudzenie akustyczne, iż rozmawiający lub nawołujący znajduje się bardzo blisko, odwrotnie niż w rzeczywistości. Bardzo często na otwartym terenie - hale, polany - w gęstej mgle zaczynamy zataczać duże koło i dlatego tego rodzaju teren należy przebywać bardzo ostrożnie i całą uwage skupiać na przebiegu szlaków turystycznego. Można ten fragment szlaku w takiej sytuacji przebyć tyraljerą utrzymując kontakt wzrokowy z współtowarzyszami. W terenie wysokogórskim - zwłaszcza Tatry - jedynym bezpiecznym wyjściem w takiej sytuacji jest zawrócenie i powrót już znanym szlakiem.
ZIMNO - długie przebywanie w warunkach obniżonej temperatury powietrza, przy wysiłku fizycznym jakim jest marsz, jazda na nartach czy wspinaczka powoduje osłabienie organizmu ludzkiego, a w konsekwencji prowadzi do wychłodzenia organizmu a zimą do odmrożeń. Duże wychłodzenie organizmu objawiać sie może apatią - brakiem checi do kontynuowania marszu - i osłabieniem fizycznym. Najlepszym sposobem zabezpieczenia się przed zimnem jest czysta odpowiednia bielizna i odpowiednie wierzchnie ubranie.
SŁOŃCE - operacja promieni słonecznych w górach tak w lecie jak i w zimie jest niebezpieczna nie tylko przy bezchmurnym niebie. Udar cieplny może również wystąpić w dni bezsłoneczne, lecz wilgotne i gorące. Upał i promieniowanie słońca najbardziej odczuwa nasz organizm w kotłach i na osłonietych stokach, zimą firnowych, małych kotlinkach. Słońce silnie operujące zimą na stoki górskie może spowodować duże zagrożenie lawinowe, obrywy nawisów itp. Nakładanie grubych warstw kremów, które powodują rozmiększenie skóry i zatkanie porów jest niewskazane, ponadto woda zawarta w kremach w zimie przyspiesza odmrożenia, a w lecie oparzenia, gdyż każda kropelka wody działa jak soczewka.
BURZE I PIORUNY - pierwszymi objawami majacych nastąpić wyładowań atmosferycznych w wysokich partiach gór - granie, szczyty - jest tzw. ciche wyładowanie, charakteryzujące się cichym bzykaniem, suchym trzaskaniem, stawaniem włosów na głowie. Po zaobserwowaniu tych zjawisk należy jak najszybciej opuścić to miejsce. Bezpośrednie uderzenie pioruna w człowieka zdarza się na ogół bardzo żadko , większość porażeń następuje z powodu występowania tzw. napięcia krokowego i wtórnych, wzbudzonych pierwotnym wyładowaniem napięć. Dlatego też im większe rozstawienie stóp człowieka w momencie bliskiego uderzenia pioruna, tym większe niebezpieczeństwo porażenia. Może również nastąpić przeskok iskry na człowieka od drzew, sciany skalnej. Metalowe przedmioty nie „ściągają” jak się to popularnie nazywa piorunów, magą w nich jednak powstać silne prądy wzbudzone i dlatego dobrze jest odłożyć je na bok. Jednak najdrobniejsze oznaki nadchodzącej burzy powinny spowodować nasze wycofanie się w bezpieczny teren, najlepiej powrót do schroniska.
