Skip to main content

Prawo górskie - jak robią to inni.

Autor: |

Na podstawie analizy francuskiej ustawy -Loi montagne Prawo górskie- chcemy przybliżyć Państwu jak we Francji rozwiązano problemy związane z rozwojem regionów górskich.

Francuzi świętowali rok temu 20 lecie uchwalenia "Loi montagne" , prawa którego podstawowe założenia to:

  • - wyrównanie poziomu cywilizacyjnego regionów górskich do poziomu innych regionów kraju
  • rozwój produkcji rolnej, rzemieślniczej, turystyki, promocja oferty regionalnej
  • ochrona przyrody na terenach górskich.

Tak, w wielkim skrócie przedstawiają się podstawowe założenia Loi montagne. Ustawa w ciągu 20 lat ulegała wielu zmianom,  w dniu dzisiejszym, jak przyznają sami Francuzi, nie wszystkie jej zapisy są stosowane.

Nas najbardziej interesują zapisy dotyczące funkcjonowania i rozwoju ośrodków narciarskich. Temu zagadnieniu oraz rozwojowi turystyki poświęcono w ustawie wiele miejsca, cały rozdział  II ustawy zatytułowany Organizacja i promocja działań turystycznych poświęcono temu zagadnieniu.

Podstawowe założenie to:  W regionach górskich działania mające na celu budową i rozwój infrastruktury turystycznej odbywają się pod kontrolą gmin ( commune ), związków gmin, lub organizacji terytorialnych organizacji mieszanych.

Przechodzimy do najbardziej interesującego nas fragmentu, sekcji II wspominanego rozdziału. Sekcja ta poświęcona jest organizacji ośrodków narciarskich. Reguluje formy prawne działania ośrodków oraz najbardziej nas w chwili obecnej interesujące, aspekty korzystania z terenów na których znajdują się wyciągi i trasy narciarskie.

 Artykuły 53 i 54 szczegółowo traktują o korzystaniu z terenów na których znajduję się instalacje narciarskie.

W imię rozwoju regionu pewne prawa własności prywatnej muszą być ograniczone.

Nie jest to nic nowego w prawie,  w Polsce podobne, a nawet bardziej restrykcyjne przepisy, obowiązują przy wywłaszczaniu terenów pod budowę autostrad czy dróg. Jest rzeczą normalną, że nie można dopuścić do sytuacji gdy jeden właściciel blokuje budowę drogi. Oczywiście prawo takie musi dawać wywłaszczanemu prawo do adekwatnej rekompensaty. W tym miejscu w Polsce pojawia się problem.

Po 40 latach życia w kraju bezprawia, gdzie można było zbudować równanie PRAWO = RZĄD trudno jest dziwić się protestom gdy ustawodawca chce naruszyć święte prawo własności prywatnej. Jest to jednak błędne pojmowanie prawa, w nawet "najbardziej" demokratycznych krajach wiele praw jednostki ustępuje prawu służącemu społeczności.

Tak też jest w Loi montagne. W kilku punktach postaramy się streścić główne założenia Artykułów 53 i 54

 1. Tereny  prywatne lub będące we władaniu instytucji publicznych, mogą być obciążone służebnością w interesie gminy lub związku gmin. Służebność ta ma na celu umożliwienie:

  • wytyczenie tras narciarskich
  • budowa linii zaśnieżania, zasilania, wyciągów narciarskich (gdy podstawa słupów zajmuje mniej niż 4 m kwadratowe),  tras wyjazdowych oraz koniecznych dróg dojazdowych do wyżej wymienionych instalacji.

Powyższe przepisy mówią również o zagwarantowaniu dostępu do dróg wspinaczkowych.

Powyższym przepisem zręcznie manipulowano podczas kilkuletnich sporów w Ośrodku Narciarskim Czyrna Solisko w Szczyrku. Jedna ze stron konfliktu zręcznie wycięła niewygodne dla siebie fragmenty, tak by przepis przyjął wygodne dla niej brzmienie, pozostawiono tylko część mówiącą o umożliwieniu dojazdu do instalacji. Ta interpretacja służyła uzasadnieniu prawa do wieloletniego grożenia i grodzenia tras w wspomnianym ośrodku.

2. Wspomniana służebność powstaje na podstawie decyzji władz państwowych na podstawie wniosku gminy lub związku gmin, ma tu zastosowanie podobna procedura prawna jak w wypadku wywłaszczenia..

3. Na podstawie decyzji władz państwowych wytyczany jest przebieg, szerokość i inne cechy służebności, oraz warunki na jakich będą przeprowadzane prace lub eksploatacja terenu. W decyzji zawarte są szczegółowe wytyczne dotyczące sposobu korzystania z terenów objętych służebnością, sposobów zabezpieczenia oraz wyznaczone  pory roku gdy obowiązuje na nich pełna lub częściowa służebność,  podział na pory roku bierze pod uwagę okresy wykorzystania rolniczego ziem oraz wykorzystania do celów narciarskich gdy znajdują się one pod śniegiem.

4. Z wyjątkiem sytuacji gdy służebność terenu jest jedynym możliwym sposobem zagwarantowania przebiegu trasy, wyciągu czy dojazdu do instalacji, teren objęty służebnością nie może znajdować się bliżej niż 20 metrów od budynków używanych do celów mieszkalnych lub działalności gospodarczej, które powstały przed wytyczeniem tras czy też innych instalacji.

5. Korzystający z terenów objętych służebnością (gestor wyciągów) zobowiązany jest do załatwiania w imieniu właściciela terenu wszelkich formalności i prac związanych  z przygotowaniem, zabezpieczeniem i wyposażeniem tras.

6. Jeśli w wyniku ustalenia służebności terenu jego właściciel poniósł stwierdzoną stratę materialną nabywa on prawo do odszkodowania płatnego przez użytkownika  terenu. Podanie o odszkodowanie musi być złożone, pod rygorem nieważności, w gminie nie później niż rok od stwierdzenia straty. Wartość odszkodowania jest ustalana na podstawie przepisów stosowanych przy wywłaszczeniach.

Mamy nadzieje, że powyższy tekst stanie się zalążkiem dyskusji na temat konieczności uchwalenia w Polsce podobnych zapisów ustawowych, co w świetle zdarzeń ostatnich dni staje się poważnym problemem mogącym znacznie utrudnić rozwój, a co zatem idzie konkurencyjnośc polskich regionów górskich.