Elementarz narciarza - Czyli co każdy miłośnik nart powinien wiedzieć

Narty, jakie są każdy widzi – przynajmniej tak mogłoby się wydawać. Czy wiecie jednak, że istnieją cztery rodzaje nart, których modele diametralnie różnią się od siebie? Promień skrętu, taliowanie czy sztywność powinna być dostosowana do umiejętności narciarza i warunków na stoku. Jak właściwie dobrać narty? Poniższy elementarz, to garść praktycznych  informacji, dzięki którym początkującemu narciarzowi łatwiej będzie wejść w świat zaawansowanych technologii narciarskich.

Czym narty różnią się od siebie?
Istnieje wiele typów nart używanych do spotów zimowych: FreeRide, zjazdowe, biegowe, do skoków czy turowe. Ponieważ jednak najbardziej popularne są ostatnie cztery skupimy się właśnie na nich. Nartami zjazdowymi zainteresuje się spora część amatorów białego szaleństwa. Są to modele, dzięki którym każdy z nas, niezależnie od doświadczenia i umiejętności może swobodnie szusować po stoku. Następny typ nart służy natomiast do uprawiania narciarstwa biegowego. W tej dyscyplinie Polska zajmuje zaszczytne miejsce, a to dzięki Justynie Kowalczyk, która używa nart biegowych oraz butów marki Fischer. Podobnie, jak nasz mistrz Adam Małysz, który korzystał z trzeciego rodzaju nart (skokowych) i słynie ze skoków narciarskich. O ile, o pierwszych trzech typach nart zapewne większość z nas słyszała, o tyle zastosowanie ostatnich – turowych, wydaje się dość zagadkowe. Narty turowe służą do... wspinaczki oraz zjeżdżania. Dzięki specjalnej konstrukcji i akcesoriów nie ześlizgują się podczas podbijania szczytów, ale też nie sprawiają problemów, kiedy chcemy spokojnie zjechać ze stoku.

Podział nart zjazdowych i najważniejsze cechy   
Narty zjazdowe dzielą się na dwa typy: należą do nich narty klasyczne oraz carvingowe. Różnią się od siebie tzw. taliowaniem, czyli wcięciem bocznej krawędzi. Narty klasyczne były praktycznie całkowicie proste. Narty carvingowe natomiast mają różne rodzaje taliowania i w zależności od niego różne zastosowania.
 
W nartach do spokojnej jazdy rekreacyjnej stosuje się wycięcie koła oznaczone, jako „R”. Jeżeli chcemy pokazać sportowy pazur – wybierzmy te o większym promieniu. Dobrym przykładem jest Fischer Viron 6.6 Powerrail, który jest wystarczająco sztywny do uprawiania dynamicznej, sportowej jazdy. Taliowanie podawane jest w ciągu trzech cyfr w formacie X-Y-Z. Pierwsza określa szerokość narty w dziobie, druga w talii, a trzecia w najszerszym punkcie z tyłu narty.

Inne ważne parametry nart
Promień skrętu – określa zwrotność narty i jest zależny od jej talii (wcięcia). Im mniejszy promień, tym narta jest bardziej zwrotna. Traci jednak na stabilności, przy większych prędkościach. Jeżeli zamierzamy jeździć szybko najlepiej wybrać nartę o większym promieniu skrętu.

Sztywność (sztywność podłużna) – to drugi najważniejszy parametr. Porównując sztywność narty i jej promień, możemy łatwo wyobrazić sobie jej osiągi i przeznaczenie. Miękkie narty są przeznaczone dla początkujących narciarzy i łatwo nimi manewrować. Im większa sztywność tym większa trudność, ale i lepsze sportowe osiągi.

Sztywność poprzeczna – parametr ten określa, jak zachowuje się narta pod wpływem skrętu. Narta z małą sztywnością poprzeczną będzie „skręcała się” podczas manewrowania. Bardzo sztywny sprzęt dobrze sprawdza się w trudnych warunkach, ale trudno go opanować. Z tego tez powodu przeznaczony jest dla bardziej doświadczonych narciarzy. Dodatkowo twarde narty nie ślizgają się przy wchodzeniu w zakręt.

Konstrukcja i technologie
Konstruowanie sprzętu narciarskiego, to niezwykle skomplikowany proces, podczas którego implementuje się coraz to nowsze technologie. Niektóre technologie, które w procesie projektowania oraz produkcji  nart stosuje Fischer, to m.in.: technologia powłoki Full Carbon Jacket, która zapewnia nartom większą wytrzymałość i odporność na uszkodzenia, ale też pozwala na zmniejszenie wagi o 10% i poprawę sztywności całej konstrukcji. A wszystko to dzięki zastosowaniu włókien węglowych. Fischer należy do firm, które w celu zapewnienia jak najlepszego dopasowania elementów – składa swoje produkty ręcznie. Typowa narta złożona jest z kolei, z trzech podstawowych elementów, które decydują o jej właściwościach:

Rdzeń – wewnętrzna część narty, która decyduje o jej przeznaczeniu. Różni producenci stosują różne technologie. Istnieje więc system samonośny, który zamyka rdzeń wewnątrz szczelnie „otulając” go laminatem i powłoką. Druga metoda zwana Torsion Box jest odmianą pierwszej, różni się głównie rodzajem laminatu. Kolejna metoda, to metoda przekładkowa (sandwich), jest ona stosowana przez czołowych producentów nart. W wykonaniu Fischera drewniany rdzeń jest wzmocniony tytanową powłoką i połączony z włóknem węglowym.

Krawędź – to, jakie w narcie zastosowano krawędzie – realnie wpływa na szybkość nart i łatwość manewrowania. Krawędź ostrzona jest z boku i od spodu, a kąty jej ścięcia wpływają na  właściwości jezdne. Do każdego rodzaju narty stosuje się inny kąt, który jest odpowiedni do jej zastosowania.

Ślizg – to natomiast spód narty, często niedoceniany przez amatorów białego szaleństwa, a przecież to on wykonuje ogromną część pracy podczas jazdy. O tym, jak szybka jest narta lub jak trzyma się podłoża decyduje struktura ślizgu.

Narty Fisher Viron 6.6 Powerrail przeznaczone do sportowej jazdy. Ich taliowanie to: 18-68-100

Rdzeń Sandwich Sidewall. Drewniany rdzeń z podwójną, titanalową powłoką; całość konstrukcji wzmocniona jest włóknem węglowym