Armata, catex, moździerz - jak świat sztucznie wyzwala lawiny
Sztuczne wywoływanie lawin jest jedną z metod zabezpieczania tras narciarskich i zabudowań przed potęgą natury. Różne są sposoby na wyzwolenie kontrolowanej lawiny. Większość opiera się na materiałach wybuchowych lub przez eksplozję gazu.
Dziś opiszemy sposoby wyzwalania lawin materiałami wybuchowymi.
We Francji często na stokach można zaobserwować dziwne okrężne wyciągi. Są to elementy systemu wyzwalania lawin Catex. Konstrukcja działa na podobnej zasadzie jak wyciąg talerzowy, tylko że zamiast narciarzy transportuje materiał wybuchowy. Ładunek wybuchowy detonowany jest po opuszczeniu z liny. System Catex stosuje się miejscach, gdzie nadmiar śniegu gromadzi się bardzo często i sztuczne lawiny wywoływane są kilka razy w sezonie.
Mniej subtelną metodą jest ręczne umieszczanie materiału wybuchowego przez pracowników odpowiedzialnych za bezpieczeństwo – metoda tania i niebezpieczna dla operatora.
Inną, prawie wojskową metodą jest użycie moździerza gazowego, wygląda podobnie jak ten wojskowy, stosuje wyrzut pneumatyczny ładunku. Najczęściej jest to azot. Lawiniarka wystrzeliwuje ładunek w naśnieżone zbocze i wyzwala kontrolowaną lawinę.
Tam, gdzie subtelne metody techniczne zawodzą, w sukurs przychodzi wojsko. W niektórych krajach, takich jak Stany Zjednoczone, Rosja i Szwajcaria, broń wojskowa może być wykorzystywana do prewencyjnego wywoływania lawin. W Szwajcarii używa się do tego celu rakietnic i granatników z 1933 r.
W Rosji do dziś używane są działa przeciwlotnicze z 1955 roku. Służą między innymi na Elbrusie, gdzie od lat zabezpieczają mieszkańców okolicznych wiosek.
Film pod reklamą.
Ciąg dalszy pod galerią
Photo by Yasmin Gomes on Unsplash