Lawiny, podstawowe definicje
Kiedy wzrasta zagrożenie, jak ratować ofiary.
Lawiny - Jak unikać, jak poruszać się w zagrożonym terenie, Co w razie wypadku, Jak się zabezpieczyć?
Lawiny są jednym z głównych Alpejskich zabójców, rocznie ponad 100 osób ginie w Alpach pod zwałami śniegu i lodu. Co zatem zrobić, jak się zachowywać, na co zwracać uwagę by bezpiecznie poruszać się w wysokich górach - niezależnie czy robimy to na nartach na snowboardzie czy też pieszo?
- Zapoznaj się z międzynarodową skalą zagrożeń lawinowych (skala poniżej).
- Przed wyjściem w góry zapoznaj się z aktualnym komunikatem lawinowym, w razie wątpliwości PYTAJ (obsługę wyciągów, instruktorów...).
- Dostosuj swoje plany do panujących warunków.
- Jeśli jesteś zwolennikiem "OFF PISTE" to od zastosowania sie do powyższych rad może zależeć twoje ŻYCIE.
Kiedy i gdzie wzrasta zagrożenie lawinowe:
- po opadach śniegu (im bardziej obfite opady tym większe prawdopodobieństwo lawin)
- podczas odwilży i podczas opadów deszczu
- podczas lub po silnym wietrze (tworzy on nawisy śnieżne które mogą się oderwać)
- na stromych zboczach, w rynnach i nieckach.
Jak poruszać się po terenie zagrożonym:
- należy podzielić drogę na krótkie odcinki, wybierając jako "miejsca postojowe" naturalną rzeźbę terenu: drzewa, grupy skał i inne formacje które mogą służyć jako schronienie.
- do powyższej zasady należy się stosować nawet jeśli przez jej stosowanie nadkładamy drogi
- strome zbocza pokonujemy zawsze w linii spadku
- jeśli jesteśmy w grupie to niebezpieczne odcinki pokonujemy w pojedynkę.
Gdy przytrafi się nieszczęście:
- jeśli jesteś blisko skał, staraj się schować za nimi
- jeśli ocenisz że masz szansę, spróbuj uciec
- jeśli masz na to czas pozbądź się nart, kijków a szczególnie deski (jak wynika ze statystyk snowboard powoduje efekt "łodzi podwodnej" wciąga głęboko pod śnieg znoszony lawiną.
- gdy już nie masz gdzie uciekać ani się schronić kucnij z rękami skrzyżowanymi na wysokości twarzy i piersi, utworzysz w ten sposób zbiornik z powietrzem który zwiększy Twe szanse przeżycia.
- jeśli zostaniesz zasypany staraj się zachować spokój, aby zorientować się gdzie jest góra a gdzie dół spluń lub tylko wypuść ślinę z ust i obserwuj kierunek spływania śliny.
Jak zwiększyć swoje szanse? Przede wszystkim unikaj poruszanie się poza wyznaczonymi trasami i dostosuj swe plany do panujących warunków. Jeśli jednak lubisz gdy adrenalina wypełnia Twe żyły i tylko OFF PISTE, SKI ALPINIZM liczę się dla Ciebie, lub po prostu lubisz czuć się bezpiecznie to powinieneś wyposażyć się w któryś z systemów ułatwiających odszukanie osoby zasypanej lawiną, w Polsce są one potocznie zwane Piepsami.
Na rynku znajdują się głównie produkty firm ORTOVOX i RECCO.
Poniższa tabela przedstawia 5 stopni zagrożenia lawinowego, każdy kto zimą wyrusza w góry musi poznać tą skale.
Skala zagrożenia lawinowego.
Stopień zagrożenia|Stabilność pokrywy śniegowej|Prawdopodobieństwo wyzwolenia (zejścia) lawiny|Zalecenia dla ruchu osób |
<div align="center">1 mały (nieznaczny)</div>|pokrywa śniegowa jest na ogół utrwalona i stabilna (związana)|wyzwolenie lawiny jest możliwe na bardzo niewielu skrajnie stromych stokach, tylko przy dodatkowym dużym obciążeniu***|na ogół bezpieczne warunki dla wędrówek |
<div align="center">2 umiarkowany</div>|pokrywa śniegowa jest tylko na niektórych* bardziej stromych stokach umiarkowanie stabilna, na ogół jednak wystarczająco utrwalona|wyzwolenie lawiny możliwe przede wszystkim na określonych** bardziej stromych stokach, tylko przy dodatkowym dużym obciążeniu***; nie należy się spodziewać samorzutnego schodzenia większych lawin|korzystne warunki dla wędrówek pod warunkiem uwzględnienia lokalnych rejonów** zagrożeń |
<div align="center">3 znaczny</div>|na wielu* stromych stokach pokrywa śniegowa jest utrwalona tylko umiarkowanie lub słabo|wyzwolenie lawiny jest prawdopodobne już przy małym obciążeniu dodatkowym*** przede wszystkim na określonych** stromych stokach; od przypadku do przypadku możliwe jest samorzutne schodzenie średnich bądź także pojedynczych dużych lawin|poruszanie się wymaga doświadczenia oraz posiadania zdolności do lawinoznawczej oceny sytuacji; obszar możliwości poruszania się zostaje ograniczony rejonami** zagrożeń |
<div align="center">4 duży</div>|pokrywa śniegowa jest słabo utrwalona na większości* stromych stoków|wyzwolenie lawin jest prawdopodobne już przy małym obciążeniu dodatkowym*** na większości** stromych stoków; od przypadku do przypadku możliwe jest samorzutne schodzenie wielu średnich rozmiarów lawin, niejednokrotnie również dużych lawin|poruszanie się wymaga dużej zdolności do lawinoznawczej oceny sytuacji; obszar możliwości poruszania się ulega bardzo znacznemu ograniczeniu |
<div align="center">5 bardzo duży</div>|pokrywa śniegowa jest na rozległym obszarze słabo utrwalona i w znacznym stopniu chwiejna|należy spodziewać się samorzutnego schodzenia wielu dużych lawin, także na terenacho umiarkowanej stromiźnie|poruszanie się jest na ogół niemożliwe |